قاعده ملازمه
متكلمين و اصوليین تلازم عقل و شرع را قاعده ملازمه مینامند. میگويند: كل ما حكم به العقل حكم به الشرع؛ البته اين در صورتی است كه عقل به يك مصلحت لازم الاستيفاء و يا مفسده لازم الاحتراز پی ببرد و به اصطلاح به ملاك و مناط واقعی دست يابد والا با صرف ظن و گمان و حدس و تخمين نمیتوان نام حكم عقل بر آن نهاد. قياس به همين جهت باطل است که عقلی و قطعی نیست؛ بلکه ظنی و خیالی است. آنگاه كه به مناط قطعی دست يابيم آن را تنقيح مناط میناميم. حالا اگر در مواردی كه عقل به مناط احكام دست نمیيابد ولی میبيند كه شارع در اينجا حكمی دارد، حكم میكند كه قطعا در اينجا مصلحتی در كار بوده والا شارع حكم نمیكرد. پس عقل همانطور كه از مصالح واقعی، حكم شرعی را كشف میكند، از حكم شرعی نيز به وجود مصالح واقعی پی میبرد. بنابراین همانطور كه میگويند: كل ما حكم به العقل حكم به الشرع، میگويند: كل ما حكم به الشرع حكم به العقل...
اصول فقه، مرتضی مطهری، صفحه ۵۳، برداشت آزاد
اصول فقه، مرتضی مطهری، صفحه ۵۳، برداشت آزاد
+نوشته شده در جمعه ۲۶ فروردین ۱۳۹۰ ساعت ۸:۱۸ ب.ظ توسط اشرفی